We zijn nu al weer een paar dagen in Nederland... tijd voor een terugblik op 5 jaar Chili. Wat is er in die tijd allemaal veranderd?Nu ik weer wat in Assen rondrijd, moet ik natuurlijk meteen het verkeer in Santiago noemen. Sinds 2014 is het alleen maar gekker geworden op de weg. Steeds meer mensen kunnen een auto betalen en die auto's passen al la…

Nog twee blogs, dus we gaan van de geschiedenis naar het nu. De vreemdste historische verhalen vind je als Nederlander natuurlijk rondom de koloniale tijd: het perspectief van een gekoloniseerd land geeft je een ander beeld van die periode. Het is eigenlijk vooral erg jammer die kolonisatie. Want wat een kaalslag heeft het opgeleverd. Dat kun je go…

Met het regelen van de laatste zaken hier in Chili kom ik natuurlijk ook weer in aanraking met de Chileense bureaucratie. Wie denkt dat Nederland een bureaucratisch land is, is nog nooit in Chili geweest. Natuurlijk, Chili is niet corrupt en dat is fantastisch. Maar die corruptie wordt vooral voorkomen met bureaucratie en dat voelt regelmatig als w…

Protesteren zit de Chilenen wel redelijk in het bloed, het lijkt soms alsof iedereen ontevreden is. Toch springt er één categorie uit: de studenten. En hun ontevredenheid is ook wel te begrijpen. De politiek werkt hier vrij simpel: er is een links en een rechts blok van partijen en een president mag maar één termijn zitten, maar kan na de volgende …

Deze blog en podcast krijgen nog maar vijf afleveringen dan zit het erop... want wij gaan Chili verlaten! Vijf jaar geleden kwam ik met drie koffers naar Chili om samen te gaan wonen met Flavia. Nu vertrek ik weer naar Nederland met een vrouw, twee kinderen en een container vol spullen. Het waren vijf prachtige jaren, vooral natuurlijk vanwege mijn…

In de discussie over pensioenhervormingen in Nederland wordt Chili vaak genoemd als een voorbeeld van hoe het zou moeten. Toch zijn de Chilenen zelf hartstikke ontevreden met hun pensioenstelsel. Hoe zit dat?Het systeem in Chili is in de basis vrij simpel: je mag hier zelf kiezen uit zes commerciële "pensioenbanken". Daarin lijkt het erg op de Nede…

OpvoedingDe manier van kinderen opvoeden hier in Chili is nogal schizofreen: thuis worden ze compleet in de watten gelegd, terwijl ze op school vanaf hun derde al volop aan de bak moeten. Chileense ouders zijn veel meer beschermend dan Nederlandse ouders. Het zijn echte "helikopterouders", die constant vlakbij hun kinderen blijven om al het onheil …

Overgewicht is in Chili een groot probleem. Maar liefst 75% van de volwassenen heeft overgewicht. En nog veel erger: 50% van de zesjarige kinderen is te dik. Gelukkig wordt er nu ook stevig ingegrepen. Het is niet zo gek dat mensen hier te dik zijn, want het eten hier is bepaald niet gezond. Vooral supermarktproducten bevatten ontstellende hoeveelh…

Verschillen in taal, in cultuur, in regels... geen wonder dat er af en toe wat ongemakkelijke situaties ontstaan. Vooral bij begroetingen en in discussies is het vaak raak.En om te beginnen met die begroeting: hier krijgen vrouwen altijd een zoen op de wang, of je ze nou kent of nog nooit hebt gezien. En het blijft bij één zoen, nummer twee en drie…

De grootste frustratie van alle buitenlanders in Chili is volgens mij het totale gebrek aan klantvriendelijkheid. Het is niet eens zo dat ze hier bewust gemeen zijn, het zit hier gewoon niet in het systeem van mensen.Het beste voorbeeld daarvan is nog wel dat zelfs Chilenen in een bar of restaurant liever niet door Chilenen bediend willen worden. D…

In Chili wordt veel gebouwd, dus er gaat ook regelmatig wat mis. De mooiste voorbeelden hier in Santiago zijn metrolijn 1 en Costanera Center.Metrolijn verbindt het centrum, Providencia en Las Condes en is daarmee de drukste metrolijn van de stad. Elke werkdag is die lijn compleet overbelast. Op bepaalde metrostations sta je al op de straat, voor d…

In Chili begint de herfst weer en dus is het tijd voor de griepprik. Ook hier wordt veel gepraat over inentingen en besmettelijke ziekten. Natuurlijk zit ik, als vader van twee jonge kinderen en als echtgenoot van een lerares, middenin de verhalen over inentingen en ziektes die rondgaan. Chili heeft een bijzondere geschiedenis qua epidemieën. Het l…

Chili is net als Nederland helemaal verslingerd aan de mobiele telefoon. Er zijn wel wat verschillen met Nederland: hier bellen en appen ze (nog) meer, ook in het verkeer. Het leven in Chili is wat socialer dan in Nederland: zoals we elkaar hier "live" heeeel veeeel treffen, wordt er ook heeeel veeeel gebeld. Het afstemmen van een zondagse lunch ge…

Deze week was de week van bisschoppen, presidenten en wegenbelasting. Eigenlijk allemaal verhalen met een langere historie. Allereerst de bisschoppen: die liggen nog steeds onder vuur omdat ze misbruikgevallen in de katholieke kerk onder het tapijt zouden hebben geveegd. Dit keer was het verhaal nog wat vreemder: het ging om een priester die een 40…

De stroomvoorziening in Chili mag je best bijzonder noemen: alles hangt hier letterlijk met kabeltjes aan elkaar. Of dat tot veel problemen leidt, hangt vooral af van de wijk waarin je woont. In Las Condes, waar wij wonen, zijn weinig stroomstoringen. In de 3 jaar dat we hier nu wonen hebben we er zo'n twee meegemaakt. Die duurden meestal maar een …

Chili heeft drie buurlanden: Argentinië, Bolivia en Peru. Maar hoe is de relatie met deze landen?Argentinië is het belangrijkste buurland van Chili. De Andes vormt een mooie schutting tussen Chili en Argentinië en ook hier maakt een goede schutting een goede buur. Natuurlijk is er wel genoeg uitwisseling tussen beide landen. Je merkt ook best wel v…

Vrijdag 8 maart was het weer internationale vrouwendag. Dat vieren we in Nederland niet, dus het risico op vergeten is groot voor mij. Gelukkig werd ik er door straatverkopers met bergen bloemen weer aan herinnerd. Want vrouwenemancipatie is hier nog steeds serious business.Het glazen plafond bestaat hier zeker nog: de typische vrouwen- en mannenbe…

Het immigreren in een ander land gaan meestal niet over de grote dingen, maar juist over de kleine dingen. Bijvoorbeeld over eten en de supermarkt: kun je in Chili ook kopen wat je in Nederland altijd koopt en eet of drinkt? Een kort overzicht van mijn lotgevallen bij de wekelijkse inkopen.Ergernis nummer 1: alles is hier hartstikke zoet, zoeter da…

Rampen en noodhulpIn Chili heb je elk jaar tenminste twee grote rampen: als er geen vulkaan uitbarst of grote aardbeving plaatsvindt, dan heb je wel een grote bosbrand over overstroming. De grootste recente ramp was de aardbeving van 2010, waarbij de reactie van de overheid behoorlijk te wensen overliet. Zo werd het leger veel te laat ingezet en kw…

Het was weer een mooi weekje in Chili: een uitgefloten comedian, onbegaanbare stranden en een opgepakte advocaat.Vorige week vertelde ik al over het Festival de Viña en het kritische publiek... afgelopen dinsdag hadden we het eerste slachtoffer. Jani Dueñas had de ondankbare taak om direct na Marc Anthony op te treden en dat ging niet lekker... ze …

Vandaag begint het weer: het Festival Internacional de la Canción de Viña del Mar, oftewel het Festival de Viña! Dit jaar met Marc Anthony, Bad Bunny, Wisin & Yandel, Becky G en, jawel, de Backstreet Boys. Zoals elk jaar zal dit festival het nieuws weer domineren deze week... maar hoe zit het nou eigenlijk in elkaar?Het festival de Viña bestaat sin…

Omdat het afgelopen vrijdag Valentijnsdag was, nog even over de liefde... en over versieren. Hoe gaat dat in Chili? Voor mijzelf was mijn eerste date hier meteen raak, dus ik heb er weinig eigen ervaring mee. Maar je krijgt toch genoeg mee van het daten hier.De liefde is in Chili overal om je heen. De mensen zijn hier wat opener dan ik in Nederland…

De salarissen in Chili zijn laag, maar de prijzen zijn hier eigenlijk best hoog. Voor veel mensen is dat een probleem, maar een aantal mensen hier zijn zo rijk dat het er makkelijk af kan. Hoe zit dat? Het gemiddelde salaris in Chili ligt rond de 750 euro per maand, het minimumsalaris is slechts 350 euro per maand. En dat is een probleem, want in b…

We gaan weer aan een heet weekje beginnen in Santiago, waarbij de temperatuur hard richting de 40 graden gaat. Sowieso is Chili een land van extremen. Ik noem er een paar.Gisteren moest ik om drie uur 's middags voetballen en dat is in januari geen pretje: het is dan meer dan 35 graden en de zon brand ongenadig op je kop. Ondanks het smeren met zon…

Zuid-Amerika staat natuurlijk bekend om zijn macho-cultuur. En inderdaad, er is best wel wat verschil tussen de seksen hier. Zo hebben we hier zelfs nog een aantal echte Katholieke jongens- en meisjesscholen: vaak twee scholen naast elkaar, één voor de jongens en één voor de meisjes. Zelfs de gemiddelde Chileen vindt dat toch wel wat achterhaald, m…

Net als in Nederland is de woningmarkt in Santiago ook stevig op hol geslagen. In de hoofdstad rijzen de prijzen compleet de pan uit. In wijken als Las Condes, Vitacura en Providencia kun je als starter echt geen appartement meer kopen. Mensen met een "normaal" inkomen kunnen uberhaupt geen appartement kopen in die wijken. Het helpt vooral als je r…

In Nederland lijkt het economisch hoogtepunt al weer gepasseerd te zijn. In Chili is dat nog niet duidelijk. Het gaat hier vooral over koperprijzen, maar ook steeds meer over zonnepanelen. De economische crisis heeft er in Chili ook hard ingehakt. De Chileense economie draait eigenlijk vooral op het delven en exporteren van koper. De omzet vanuit k…

Zo vlak voor de jaarwisseling is het wel leuk om iets te vertellen over bijgeloof. Want juist vanavond gaat de Chileen helemaal los op dat vlak.Het is hard werken vanavond voor de Chileen die wat van 2019 wil maken. Elke gewenste situatie voor 2019 dwing je af met een apart ritueel. Deze rituelen heten "cábalas". Een korte opsomming:- Wil je reizen…

Het einde van het jaar, traditioneel tijd voor de jaaroverzichtjes. Wat is er in Chili gebeurd in 2018? We begonnen het jaar met een nieuwe president, de rechts-conservatieve Sebastián Piñera. Zoals ik in de vorige podcasts al vertelde, is er veel gebeurd rondom migratie. Ook in de Katholieke Kerk gebeurde het nodige: een Pauselijk bezoek, de nodig…

In Nederland was het nieuws, maar in Chili ook: het migratieverdrag van Marrakesh. Chili was een van de initiatoren van het verdrag en heeft uitgebreid meegeschreven, dus het was een totale verrassing dat zij er één dag voor de besprekingen toch ineens uitstapten. Maar Chili had de nodige problemen door de snelle toename van het aantal immigranten.…

In november 2017 werd Piñera verkozen tot president, onder andere met stevige beloften over de immigratie. Dat bracht onzekerheid, want het is nooit leuk als de regels tijdens je visumaanvraag veranderen. Ik kreeg al eerder een aanvraag afgewezen en vreesde het ergste. Gelukkig kreeg ik net voor het ingangsmoment van de nieuwe regels mijn permanent…

Dik een jaar geleden was er het nieuws dat Rodrigo Sandoval, de directeur van de immigratiedienst hier in Chili, opstapte. Dat deed hij omdat hij vond dat hij zijn werk niet meer goed kon doen. Toen was het namelijk nog zo dat je gewoon in Chili aankwam en daar de procedure startte. Het aantal immigranten is echter vijf keer zo groot geworden en de…

Het verkeer in een grote stad is echt aanpassen. In Valparaiso is dat helemaal speciaal, omdat de stad op zeven bergen ligt. Fietsen hoef je daar dus niet te proberen, en met de auto of te voet weet je zeker dat je verdwaalt. En natuurlijk kun je de beroemde "furniculars" pakken: takelcabines die met een spoorlijntje stijl de berg op gaan. In Santi…

Een grote stad met een bevolking die niet gewend is te fietsen, dat is nogal wat. Ik fiets natuurlijk zoveel mogelijk. Maar om bijvoorbeeld bij mijn voetbalclub te komen fiets ik over vierbaanswegen waar de auto 60 kilometer per uur mag. Ik passeer zelfs een klaverblad, een heel bijzondere ervaring als fietser. Bij de Wereld van BNNNVARA mocht ik m…

Ook Chili kent problemen met veiligheid. Met de grote kloof tussen arm en rijk kun je daar min of meer op wachten. Heel verschrikkelijk is het allemaal niet: autodiefstal, woninginbraken, misschien iets meer dan in Nederland, maar het blijft de uitzondering. Volgens de Chileen is het hier echter allemaal verschrikkelijk, je bent je leven niet zeker…

Chili heeft nog veel te verbeteren, maar qua veiligheid scoort het best goed. Dat lees je ook altijd terug in reisgidsen, waar je voor Chili op het hart wordt gedrukt om bij een boete “in tegenstelling tot in de rest van Zuid-Amerika” vooral géén pogingen te doen om wat te regelen, want daar zijn ze hier absoluut niet van gediend. De Chileense poli…

Patagonië wordt steeds meer de moeite van het bezoeken waard. De regio is steeds beter bereisbaar en een steeds groter deel is beschermd natuurgebied, onder andere dankzij de inspanningen van Douglas Tompkins. Hij was de Big Boss van outdoormerk The North Face, was gek op de regio en is daar helaas ook verongelukt. Op de radio bij De Wereld van BNN…

We zijn bijna aan het eind van 2018, het jaar waarin Chili verkozen werd tot "Top World Destination" door Lonely Planet. Chili is dus helemaal hip en happening dit jaar! Nu wil ik niet zeggen dat je hier in Santiago al over de toeristen struikelt, maar Chili kruipt promotioneel wel wat meer uit zijn schulp. En dat mag ook wel, want er is genoeg te …

In Chili werken zelfs namen net even wat anders dan in Nederland. Voornamen, achternamen, bijnamen, je naam spellen... het is allemaal even wennen.Het grootste verschil zit in de achternaam: als Chileens kind krijg je zowel de achternaam van je vader (apellido paterno) als die van je moeder (apellido materno). Mijn zoon Max heet dus officieel Max L…

Voetballen in Chili is niet te vergelijken met voetballen in Nederland. Daar is ook op laag niveau het voetbal bijna professioneel georganiseerd. In Chili is dat iets anders: bij de liga's hier is het altijd de gok hoe het georganiseerd is: komt je tegenstander opdagen, is er een veld, een scheidsrechter, een bal, zitten er netten in de goals? En z…

Het is alweer 8 maanden geleden dat we in het ziekenhuis zaten voor de geboorte van onze tweede zoon Tobias. Dat was best verrassend, want op dat moment hadden we formeel nog twee weken zwangerschap tegoed. We gingen dus eigenlijk alleen voor een controle naar de kliniek, alles leek goed, we kregen alweer bericht dat we naar huis mochten... maar to…

Klap na klap voor de Chileense Katholieke Kerk. Natuurlijk vanwege misbruik-gevallen. Priesters deden het, Bisschoppen wisten ervan en deden niets, de Paus ontkende het vervolgens ook. In mei mocht ik erover vertellen op Radio 1 bij De Wereld van BNNVARA. Toen kwamen er rigoreuze maatregelen: een vernietigend rapport, het ontslag aangeboden van all…

We krijgen nieuwe bussen in Santiago! Er zijn er maar liefst 3.200 besteld, met alles erop en eraan. Airco, Wifi, USB-laders, helemaal top. En nog belangrijker: 3.000 volgens de nieuwste verbruiksnorm Euro-VI en 200 bussen zijn zelfs elektrisch. En dat was hard nodig, want de huidige bussen hier zijn echt verschrikkelijke rammelkasten. Ze zijn oud …

Het begint dan toch voorzichtig lente te worden hier, dus het evenementenseizoen staat weer voor de deur. Dat mag je bij mij gerust letterlijk nemen, want precies tegenover ons appartement is in het park een evenementenlocatie ingericht. Bij klassieke concerten, jazzavonden en een heus internationaal filmfestival kun je ons balkon gewoon als VIP-te…

Afgelopen week hebben wij hier de 208e verjaardag van de onafhankelijkheid van Chili mogen vieren. En dat pakken ze meteen goed aan hier: drie vrije dagen met een weekend eraan vast. Dat is dan vijf dagen lang barbecuen, empanadas (deegenveloppen met vlees) eten en bier drinken. En "terremotos", een vreemde combi van zoete witte wijn, grenadine en …

Nog zo’n alledaagse bezigheid die in Chili heel anders gaat: boodschappen doen. Hier geen prijzenoorlogen, maar juist heftig hoge prijzen. Voor 8 rollen toiletpapier betaal je zomaar 7 euro. En recent bleek waarom: een afspraakje tussen de grootste leveranciers. Daarnaast moest ik hier heftig wennen aan het lange wachten bij de kassa. Niet eens van…

Chileens geld is natuurlijk sowieso raar voor een Nederlander: Er gaan zo'n 750 pesos in één euro, dus een brood kost "1.000" pesos. Je bent hier dus snel miljonair! Ik vertel mijn vader ook altijd dat hij maar trots moet vertellen dat zijn zoon een miljoenenbedrijf heeft in Chili, daar is technisch gezien niets aan gelogen. Soms heb ik bij een bez…

In Nederland was het ontzettend droog deze zomer. Bij ons is dat elke zomer zo. Dus als je niet uitgebreid sproeit wordt het een verschrikkelijk dorre boel. En als je geld overhebt, dan ga je gewoon allerlei domme strookjes waar je niet eens kan komen toch dagelijks sproeien. Op de radio bij “De Wereld van BNNVARA” mocht vertellen over droogte in C…

Na Stef Blok heeft Chili nu ook een echte overheids-flapuit: minister van onderwijs Gerardo Varela. Hij sprak op een congres en begon uitgebreid te klagen over hulpverzoeken die zijn ministerie krijgt van de scholen: over daken die gerepareerd moeten worden, gymzalen met gebreken, een vloer die vervangen moet worden. Best wel redelijk voor een mini…

Chileense inbrekersbendes die naar Nederland vliegen om hele woonwijken leeg te roven... heftig nieuws over Chilenen in de Nederlandse kranten! En nu ook volop verontwaardiging in Chili. Sinds het WK 2014 (met Chili en Nederland in dezelfde groep) weet ik dat de gemiddelde Nederlander eigenlijk heel weinig van Chili weet. Verder dan chilipepers (ni…