Hoe bewust maken we egoïstische keuzes?

Wetenschap Vandaag | BNR

Sommige keuzes die we maken zijn goed voor ons, maar minder goed voor anderen. En sommigen zijn minder goed voor ons, maar beter voor anderen. Hoe gaan we om met het maken van deze keuzes?

Leren we wellicht om de negatieve gevolgen te negeren op het moment dat we egoïstische keuzes maken? Of maken we die keuzes heel bewust?

Om daarachter te komen deden Nederlandse onderzoekers een experiment. Proefpersonen moesten steeds kiezen tussen twee symbolen. Eentje leverde 80 procent zeker een flinke geldprijs op, maar had ook een pijnlijke schok voor een andere proefpersoon als gevolg met 80 procent zekerheid. Een tweede symbool leverde in 80 procent van de gevallen een laag bedrag op, maar had ook een veel minder pijnlijk schokje als gevolg.

Niet onverwacht waren er, nadat meer duidelijk werd over de gevolgen van hun keuzes, zowel mensen die nog steeds vooral het ene symbool kozen en mensen die vooral het andere symbool kozen. Maar wat ze wilden weten was: wat gebeurt er in het hoofd van de mensen die vooral voor de winst gaan? Sluiten deze iets bewust of onbewust af, om hiermee om te kunnen gaan?

Wat ze ontdekten was dat deze proefpersonen zich bewust bleven van het feit dat dit negatieve gevolgen had voor anderen. Dat konden ze zien aan activiteit in het hersengebied waarin de pijn van anderen wordt verwerkt. Die bleef gewoon gaan. Niet heel handig, als je hoofddoel de winst is.

De reden waarom dit niet weggedrukt wordt is volgens de onderzoekers vermoedelijk zodat we snel kunnen reageren op veranderingen in de omstandigheden. Haalden ze de geldprikkel weg, dan switchte ook deze groep namelijk naar het andere, minder pijnlijke symbool. Meestal dan.

Nu willen de onderzoekers gaan kijken wat er gebeurt in de hersenen van mensen die veel antisociaal gedrag laten zien in hun dagelijks leven.

Lees hier meer: Hoe gaan we om met moreel tegenstrijdige uitkomsten?

See omnystudio.com/listener for privacy information.