Từ Elsa đến Jeanne Mas : những bản phóng tác của Romano Musumarra

Tạp chí âm nhạc

Hầu như không thể nói về nhạc pop Pháp những năm 1980 mà không nghĩ đến tác giả người Ý Romano Musumarra. Thành danh nhờ sáng tác hàng loạt bài hát ăn khách cho nhiều ca sĩ Pháp trong gần hai thập niên liền, Romano Musumarra giờ đây chuyển sang sản xuất dầu ô liu, nhưng ông vẫn không bỏ lỡ những cơ hội sáng tác cho các dự án giải trí, phối hợp hình ảnh và âm thanh.

Sinh năm 1956 tại thành phố Roma, Romano Musumarra từ thuở thiếu thời được đào tạo tại Nhạc viện quốc gia Santa Cecilia, một trong những học viện âm nhạc lâu đời nhất nước Ý, được thành lập vào năm 1585 theo lệnh của Giáo hoàng Sixtus V. Sau khi tốt nghiệp nhạc viện, ông cùng với những người bạn học thời thơ ấu, thành lập nhóm nhạc pop Ý "La Bottega dell'Arte". Trong vòng 10 năm, từ 1975 cho đến năm 1984, ban nhạc này đã thành công nhờ phát hành 5 album và nhiều đĩa đơn ăn khách.

Năm 1983, ông bắt đầu sự nghiệp quốc tế của mình tại Pháp, với tư cách là nhà soạn nhạc chính cho hai album đầu tiên của Jeanne Mas. Hầu hết các bản hit làm nên tên tuổi của Jeanne Mas như "Toute première fois", "Sauvez-moi" hay "En rouge et noir" đều do ông soạn nhạc. Ngoài am tường nhạc lý, Romano Musumarra còn giỏi về mặt hoà âm, tạo dựng ''âm thanh Musumarra'', với giai điệu và cấu trúc cực kỳ hiệu quả, mà ngay lập tức người mộ điệu có thể nhận ra.

Sau thành công rực rỡ của Jeanne Mas trong làng nhạc Pháp, nhiều nghệ sĩ khác đều đã mời ông hợp tác, khiến Romano Musumarra trở thành một trong những nhà soạn nhạc được săn đón nhiều nhất trong nhiều năm sau đó. Riêng nhạc phẩm "Johnny, Johnny" từng được tác giả Khúc Lan chuyển sang lời Việt thành nhạc phẩm ''Người tình Johnny''.

Nếu nhạc sĩ người Ý Toto Cutugno thành công vượt bậc từ những năm 1970, thì đồng hương của ông trở thành một tên tuổi lớn một thập niên sau đó. Romano Musumarra cộng tác với hầu hết các ca sĩ thịnh hành thời bấy giờ : Sylvie Vartan, Marc Lavoine, Mireille Mathieu, Demis Roussos, Hélène Ségara hay Tina Arena …. Riêng Stéphanie de Monaco, con gái của Thân vương Rainier de Monaco và ngôi sao điện ảnh Grace Kelly, cô thành công nhờ album tiếng Pháp do Romano Musumarra sáng tác. Nhạc phẩm ''Ouragan'' cũng từng có một bản phóng tác tiếng Việt do ca sĩ Minh Xuân trình bày.

Những năm 1990 mở ra giai đoạn sự nghiệp thứ nhì của Romano Musumarra. Ông chủ yếu làm việc tại vùng Québec, thành hôn với nữ ca sĩ Cananda Judith Bérard, sau một thời gian sáng tác cho Céline Dion, Ginette Reno, Roch Voisine, Bruno Pelletier và hai anh em René & Nathalie Simart. Nhưng thành công nhất vào năm 2000 là nhạc phẩm ''Seul'' (Một mình) do nam danh ca Garou ghi âm.

Ngoài việc đồng sáng tác nhạc kịch (vào năm 2002) với tác giả Luc Plamondon, Romano Musumarra còn soạn nhạc nền cho 14 bộ phim, trong giai đoạn 1986-1998. Người đã đưa Romano đến với nhạc phim chính là đạo diễn Régis Wargnier, tác giả của bộ phim "Indochine" (Đông Dương) với Catherine Deneuve trong vai chính.

Trên thực tế, đạo diễn RégisWargnier cũng đang thực hiện bộ phim đầu tiên của mình mang tựa đề "La femme de ma vie" (Tình yêu lớn nhất trong đời). Régis đang tìm kiếm một nhà soạn nhạc để minh họa cho câu chuyện về một nhạc sĩ vĩ cầm (Christophe Malavoy) mắc chứng nghiện rượu. Vợ của anh (do Jane Birkin đóng) từng thành lập một dàn nhạc thính phòng, nhưng quan hệ trong gia đình không còn được êm ấm do chứng nghiện rượu của người chồng.

Do từng được đào tạo về âm nhạc cổ điển, cho nên Romano có thể sáng tác một tổ khúc dương cầm cho bộ phim. Có một đoạn trong phim quay cảnh Elsa (lúc ấy mới 13 tuổi) chơi đàn piano với mẹ (Jane Birkin), cho nên Romano đã soạn một giai điệu ngắn để minh họa cho cảnh phim này. Nhà sản xuất lấy làm tiếc vì đoạn nhạc hay mà lại quá ngắn, cho nên mới đề nghị Romano Musumarra hoàn chỉnh thành một bài hát để làm ca khúc chủ đề giúp quảng bá cho bộ phim. Cho dù Jane Birkin đã là ca sĩ chuyên nghiệp (thành công nhờ hát nhạc của Serge Gainsbourg), nhưng rốt cuộc Romano Musumarra lại mời cô bé Elsa hợp tác ghi âm.

Nhạc phẩm ''T'en va pas'' (Bố đừng đi) được viết riêng cho một cảnh phim, rốt cuộc trở thành môt đĩa nhựa ăn khách do Elsa thu thanh, bài hát kể lại câu chuyện từ góc nhìn của cô con gái, đau khổ khi thấy bố mẹ không còn hoà thuận với nhau. ''T'en va pas'' lập kỷ lục số bán trên thị trường Pháp, đây là thành công lớn đầu tiên của Elsa, giúp cho cô bé trở thành một trong những thần tượng nhạc trẻ những năm 1980. Dù chỉ mới 13 tuổi, nhưng Elsa lại thành công vượt trội, một cách thật bất ngờ ngoài mong đợi.